Mfanyabiashara wa ardhi ni nani?
Huyu ni mtu ambaye anapata ardhi kwa ajili ya kuuza na kuiuza kama ilivyo.
Huyu ni mtu anayepata ardhi kwa ajili ya kuuza tena na kuiongezea thamani kwa kugawanya kama vile, 50X100, hutoa huduma karibu nayo, huweka muundo na maendeleo mengine ambayo huongeza thamani yake yanaweza kuigawanya au kuongeza huduma, miundo na maendeleo mengine ili kuongeza thamani yake.
Mtu anaweza kuchukua fomu ya: mtu binafsi, kampuni, amana au ushirikiano.
Wafanyabiashara/waendelezaji wote wa ardhi nchini Uganda wanatakiwa kusajiliwa na;
– Uganda Registration Services Bureau ( (URSB) kwa ajili ya usajili wa Kampuni
– Uganda Revenue Authority (URA) kwa kodi
– Mamlaka ya halmashauri ya mtaa kama vile; KCCA, baraza la manispaa, kwa leseni ya biashara
Kwa mtu binafsi
Kwa wasio mtu binafsi
Bonyeza hapa kwa maelezo ya mahitaji ya usajili
Bonyeza hapa kwa haki na wajibu wako kama mlipa kodi
KODI YA SHIRIKA
Ushuru wa shirika hutozwa kwa faida inayotokana na muuzaji ardhi au mkuzaji ardhi kwa kiwango cha 30%.
Bonyeza hapa kwa habari zaidi juu ya kukokotoa ushuru wa Shirika
KODI YA MAPATO YA MTU
Wachezaji binafsi katika sekta hii wanastahiki kulipa kodi ya mapato kulingana na mabano ya mapato yanayohusiana na kila mmoja.
Bonyeza hapa kwa habari zaidi juu ya hesabu ya ushuru wa mapato ya mtu binafsi
KODI ILIYOONGEZWA THAMANI ( kwa ufupi, huitwa; VAT)
VAT ni ushuru wa matumizi unaotozwa kwa kiwango cha 18% kwa bidhaa zote zinazotolewa na watu wanaotozwa ushuru, yaani, watu waliosajiliwa au wanaohitajika kujiandikisha kwa madhumuni ya VAT. Kiwango cha juu cha usajili wa VAT ni mauzo ya kila mwaka ya zaidi ya milioni 150, au milioni 37.5 katika miezi 3 ya kwanza mfululizo.
VAT inatumika kwa waendelezaji wa ardhi anayepata mapato zaidi ya UGX 150,000,000 kwa mwaka fulani.
Bonyeza hapa kujiandikisha kwa VAT
Tafadhali kumbuka:
Walipa kodi wote waliosajiliwa na VAT wanalazimika kujiandikisha kwa EFRIS na kutoa ankara za kielektroniki
Bonyeza hapa kwa maelezo ya jinsi ya kujiandikisha kwa EFRIS
Ardhi ambayo haijaendelezwa haitozwi VAT hata hivyo, ardhi iliyostawishwa (ambapo huduma, miundo, na maendeleo mengine yamewekwa kwenye ardhi) inatozwa VAT kwa kiwango cha kawaida cha 18%
KODI YA ZUIO
Kodi ya zuio (WHT) ni aina ya kodi ya mapato ambayo inazuiliwa chanzo na mtu mmoja (wakala aliyeteuliwa anayeshikilia kodi) anapofanya malipo kwa mtu mwingine (mlipaji).
Hata hivyo, hii itatumika kwa miamala yenye thamani inayozidi UGX 1,000,000.
Tafadhali kumbuka:
Ushuru unaozuiliwa huwekwa/kupunguzwa kwa kodi inayolipwa katika ripoti ya mwisho ya kodi ya mapato.
Bonyeza hapa kwa taarifa kuhusu kodi ya Zuio.
LIPA KADRI UTAKAVYOPATA (PAYE)
Muuzaji ardhi/waendelezaji wa ardhi yeyote aliye na wafanyikazi/wafanyakazi wanaopata mshahara wa kila mwezi zaidi ya 235,000 kwa mwezi anatakiwa kujisajili kwa Pay as You Earn (PAYE), kuzuilia na kutuma kodi kwa URA.
Bonyeza hapa kwa viwango vya PAYE
.
Bonyeza hapa kwa maelezo ya jinsi ya kurudisha marejesho yako.
Baada ya kurejesha urejeshaji, unatakiwa kulipa kodi unayopaswa kulipa ukitumia mifumo ya malipo inayopatikana kama vile; benki, pesa za rununu, VISA, EFT, RTGS, Mastercard, msimbo wa USSD (*285#) na kadhalika
Tafadhali kumbuka tarehe ya mwisho ya malipo ya ushuru ni sawa na ile ya kurejesha malipo.
Kwa maelezo zaidi, tembelea ofisi ya URA iliyo karibu nawe kwa usaidizi au piga simu bila malipo 0800117000/0800217000 au WhatsApp: 077214000