Nga m’ubedo jamedi chwe I gikpiny ma lim?
Me obedo ngat ma nyiewo, geto kosa medo yiko gikpiny ma nitye g’atonga ma kitana
Jamedi chwe I gikpiny ma lim nyalo bedo ngat’achiel, kitipa, jumugenere kosa oriwa.
ong rwom onyo ber ajami?
Omed rwom onyo ber ajami ducu iUganda omito ni myero coye bot;
Pi dano acel kene
Pi kampuni onyo jo onote
Di kan pi ngec atut ikom jami amite pi coyeÂ
Ocolo ikom magoba
Wel ocolo pi cente akampuni nwongo tye iwel me pacenti pyeradek (30%) me cente ame oketo iye ocolo (cente ducu ame onwongo imwaka acel kwany iye akwany ducu ame oye).
Ocolo ame dano acel
Ocul ocolo ikom lim adano acel-acel nwongo idul man romo culu ocolo ikom lim alubere kede buraket ame rwate kede.
Di kan pi ngec atut ikom tiyo cura pi nwongo wel ocolo ikom lim adano acel kene nwongo
Ocolo pi tic kede jami mogo (VAT)
Ocolo pi tic kede jami mogo (VAT) obedo ocolo pi tic kede jami ame oketo iwel me pacenti aparaboro (18%) ikom jami ducu amen gat agelo ocolo acato nyutu ni jo ame ocoye onyo cik mito ni coye pi tyen kop me culu ocolo pi tic kede jami mogo. Acaki wel pi coye pi culu ocolo pi tic kede jami mogo obedo cat imwaka ace lame welere kato million miacel kede pyerabic (150m), onyo million pyeradek abiro kede tonere abic (37.5 m) iyi akinakina me dwete adek (3) okole-akola.
Di kan pi coye pi culu ocolo ikom tic kede jami mogo (VAT)
Nyang aber ni:
Ocul ocolo ducu ame ocoye pi ocolo pi tic kede jami mogo myero neni ocoye gini pi nyonyo me miyo recit (EFRIS) ame URA oyiko dang dok ye
Di kan pi ngec iyore me tic kede nyonyo me miyo recit (EFRIS)
Jami ame odongo rwomere onyo omedo berere oketo iye VAT iwel me kare-ikare ipacenti aparaboro (18%).
Ocolo ame ongolo dong cen (WHT)
Ocolo ame ongolo dong cen (WHT) obedo kit ocolo ikom lim adano nwongo ame ngat acel ngolo dong cen kana ame lim onyo cente no oya iye (ajenti ame oyero me ngolo ocolo dong cen) iyonge culu ngat okene.
Nyang aber ni:
Ocolo ame ongolo dong cen dwoko wel ocolo ame myero ocul pi ocolo ikom lim adano nwongo me agiki.
Ee. Ka adong rwom onyo amed rwom me ber ajami otiyo kede kony ainyjinia, akauntan, angolkop, ago cal wudi, Yes. If a property developer engages services of an engineer, accountant, lawyer, architect, akwed lobo iyi akina enokene. Adong rwom onyo amed rwom me ber ajami omito ni myero ngol dong cen pacenti abicel (6%) me wel cat ame pwod pe oculu cul.
Ocoro ikom ocara (PAYE)
Adong rwom onyo amed ber ajami moro keken kede oticere/ otic ame ocara gi dwe- idwe kato lak aryo kede tutu mia pyeradek abic (235,000) omito ni myero coye pi ocolo ikom ocara (PAYE), ngol dong cen eka te cwalo bot URA.
Di kan pi wel ocolo iko ocara (PAYE)
Ee. Ocolo am opore obedo magi ocolo ikom lim onyo cente adano nwongo kede ocolo ikom tic kede jami mogo (VAT) teki ka;
Nen aber: Ocolo ame ongolo dong cen (WHT) bino pore ka awil oyero me bedo ajenti ame ngolo ocolo dong cen
Di kan pi ngec iyore me yaro adwogi me cato wil pi biacara ni.
Â