Yubu rec obedo gin ango?
Yubu rec kwako tic macalo medo rwom ikom rec ma kicato bot jo/dano me acama.
I Uganda, Kampuni mayubu rec ci poko I Hotel mogo madongo, ka cato cam matino onyo me acata ilobo mawako.
Dano ma tiyo biacara me cato rec I Uganda omyerogi ocone bot: –
Niang ni:
Ka ityeko cone bot dul mamalo ni, bi mite ni ilub cik ma kwako dul macalo;
Pi dano/ngat acel
Pi Kampuni
Dii kany pi ngec matut pi ngo ma omyero ibed kwede pi cone me tiyo biacara me cato rec.
Dii kany pi ngeyo twero ni ki gin ma omyero itim macalo lacul mucoro
Mucoro pi Kampuni ma ocone ki Gamente
Man obedo mucoro ma kingolo ikom Kampuni onyo dul ma oribbe me timo biacara iwel me pacen 30% (Pyeradek).
Mucoro income Cente ma donyo ikicaa/jeba pa ngat moni-ni.
Man obedo mucoro ma kingolo iwi dano/ngat ma tiyo ikom rec kun kitiyo ki cura onyo wel ma rwate.
Dii kany pi nongo ngec mukene ikom cura ma kitiyo kwede me mucoro man.
Mucoro ma kingolo ki ikom mucara pa lutic (PAYE)
Man obedo mucoro ma lutim biacara ngolo ki iwi mucara pa lutic gi (Kadi bed-gi okwano onyo gitiyo lejeleje) ma nongo mucara gi ka kiribu kato alip miya aryo ki pyeradek wiye bic (235,000) dwe ki dwe. Kit mucoro man rwod/won tic ngolo dwe ki dwe ma nongo pwod pe oculu luctic ci cwalo bot dul ma jogo mucoro (URA).Â
Dii kany pi kit me tiyo cura me PAYE
Rec ma kiyubu nongo rwom-ne omede malo dok VAT kingolo ikom rec macalo meno iwel cul me pacen 18%.
Ka kicwalo rec ilobo mawoko, rec ma kiyubu pe kingolo VAT mo keken ikome.
Niang ni:Â
Kayubu rec weng omyero ocone me culu VAT dok bene gucone me EFRIS.
Dii kany pi ngec pi ngeyo kit me cone pi EFRIS.
Mucoro ma kigwoko dong cen ki ikom/inge cul (Withholding tax)
Man obedo mucoro ma kingolo ki ikom lim ma dano onongo ikom cato gin moo keken bot ngat ma ocone macalo ajenti me jogo mucoro pa URA. Kitiyo cura ne I pacen 6 (6%) ci dul ma culu ngat ma ocatigi jami ngolo cente man cutcut ki ikom cul ma myero omii ki ngat ma ocatigi jami ni ci kicwalo lim me mucoro man bot dul maloyo jogo mucoro I Uganda.
Dii kany pi ngec ikom mucoro ma kingolo dong cen inge cul pi jami ma kicato.
Adwogi/rekod magi kiyubu marom aroma ki rikod cente mukene ma donyo I kicaa/jeba.
Dii kany pi ngec mukene kit me nyutu kor tic/adwogi/rekod biacara ni
Ka ityeko culu/coyo ritan/adwogi biacara ni, omyero icul kit mucoro mo keken me acula kun itiyo ki kit me cul ma kiryeyo kany ni, macalo benki (bank), Mobile Money, VISA, Mastercard, EFT, RTGS, USSD Code (*285#) ki mukene macalo magi.
Niang ni:Â Nino me culu mucoro rom aroma ki nino me coyo adwogi cato wil ni.
Kit Yub |
Yub me mucoro/Mucoro ma pe kiculu |
Mutoka me keto rec ma ngic (Mutoka matye ki ngico me gwoko rec). |
Pe culu mucoro weng manonge ite dul 5 me Cik me tung kunyango me Afrika (East African Community Customs Management Act, 2004) |
Ot mangic Ot ma kigwoko ma ngic kare ducu (macalo fridge) |
Mucoro me kelo jami man ilobo tye zero 0% malube ki cik me tung kunyango me Africa (EAC CET). Man konyo ka pwod rec kimako amaka ki me gwoko jami apura kama ngic wek pe obale macalo ringo, gweno, rec ki mukene macalo magi. |
Pi ngec mukene, lim opici me URA moo keken ma cok kwedi, onyo goo nama cim ma pe kiculu pire 0800117000 onyo 0800217000 onyo kube kedwa I WhatsApp: nama 077214000
Â
Â