Erisoha Amahere

Erisoha amahere nikyi kwehi?

Erisoha ni mubiri ow’erihamba amahere iwihagho omw’amaghetse nakutsibu-tsibu ahabweriryagho n’erighulyagho.

Emibiri ey’erisoha yikakolhawa omwa syangetse n’esyanyusi esy’e Uganda, awandi amahere anganalwa omwa bidiba eby’amahere.

Omwa mubiri oyu muli n’abo abakongera okwa mahere k’omubongo n’abakahulhukayagho omw’ihanga.

 

 

 

Add to Bookmarks
Print Friendly, PDF & Email
(Visited 22 times, 1 visits today)

Omubbaliya y’omundu oyukahamba amahere ahabw’eriryagho kutse erighulyagho.

Oyukaghulaya amahere (A fishmonger) y’omundu oyukaghulaya amahere ok’oyukakolhesayawo erighunzerera kutse oyukaghulayagho abakalyagho. Abandu aba, banganaghulyagho mwamake-make kutse omwa “wholesale”. Basi ndeke erisombolha, erighulha, erihambagho ndeke, eryokyagho, erihamo amakuha, erisara-saragho, eryanikagho, kandi n’erighulyagho.

Abakkolha omwa mahere bawithe erisakangwa n’ebithongolhe bino;

  • Uganda Registration Services Bureau (URSB) ahabw’erina ely’ekambane kutse ery’esuburu
  • Uganda Revenue Authority (URA) ahabw’emisolho

 

Hamba Kyino:

Wabirighunza erisakangwa, ghukayithayisibawa erighendera okwa bikayisunzibawa erikwamirirya ebiyithawa eby’ebithongolhe bino;

  • National Environment Management Authority (NEMA)
  • Department of Fisheries Control, Regulation and Quality Assurance under Ministry of Agriculture, Animal industry and Fisheries.
  • Ababaliya hayima n’abakaghulhaya amahere, e layisesi yaghu siyangasubibwa buhyaka ghuthawithe TIN

Omundu Kyinya bundu

  • Endaga Muntu
  • Satifikati ey’erisakangwa

Ebithongolhe kutse esya kambane

  • Company Form 20
  • Satifikate ey’incorporation

Himatha Hanu Eriminya ebyaghukayisunza erisakangisya esuburu yaghu eyikakolha omwa mahere 

  • Ghuwithe eribalhamira ekyibanza eky’e URA okwa ura.go.ug
  • Himatha Hanu erisakangwa ng’omundu kinyabundu
  • Himatha Hanu erisangwa ng’ekambane kutse ekyithongolhe

  • Himatha Hanu ahabweriminya obughabe n’obuthkwa-buthekwa bwaghu ng’omusolhi

Ghuwithe eribika ebisakango ebihambene okwa suburu yaghu. Niky’omubongo munene eribika ebisakango ebiriko ebiro eby’omughesera iwathoka iriminya lhuba ngabihambene okubuthuku bwahi. Ebisakango ebyo mulhi bino;

  • Endondekania ey’emingirirye
  • Ebisakango eby’esya lisiti n’esya invoices
  • “Balance sheet”
  • “Payroll” ey’abakolhi n’Esyanyawalhiho esyabathungirako emibiri
  • Niddi wamabya ighukisingirya ebindu by’omw’ihanga
  • Endondekania ey’ebanga
  • “Utility bills”
  • Ebisakango eby’amahere awaghuwithe
  • Ekyisakango eky’ebindu
  • Abakakubanza n’abaghukabanza
  • Esya agreement n’esya ndihi esy’aba “suppliers”

  • Ghubike ndeke ebisakango ebihambene okwa suburu yaghu omwa Lhusungu
  • Wamayisunza eribika ebisakango byaghu omwa lhundi lhulhimi kutse ogundi mulhingo ow’esyombulho, ghukasabawa erihandikira iya komisere n’esyanzumwa syaghu iwamusaba erikuha orusa.
  • Ekyisakango kyamabya kyithe omwa Lhusungu, ghukendisabwa erithuha omufutafuta oyuwangakyitheka omwa Lhusungu kandi omufutafuta oyo anikiriribwa na Komisere.
  • Ghubike ebisakango neryo imukyalhoba iriminya ngaghutholhere iwathuha omusolho owesingahi;
  • Ghubike ebisakango ahabw’emyaka ithano enyuma ow’obuthuku ob’omusolho owabihambaneko abirilhaba, erisabikolhesya embere.
  • Ekyisakango kyamabya ikyikayisunzibawa omwa kooti, kandi ibbwa omusango inatsuka eryowibwa emyaka ithano isiyiri yahika, ghukendiyisunzibwa iribika ekyisakango ekyo paka erihika ah’omusango oyu akendisyalwira omwa kooti.
  • Ebisakango ebibikire bitholhere ibyabyamo omwatsi owakaghunza kandi ibyabikwa indi kyanganathokekana eribindulhabyo omwa mulhingo owakayitheghereribawa kandi owalhi okwa “standard” eyiriko.

Erisoborera

Omuhwa Ow’erithuha omusolho

Esya truck esikahuhiriraya (Refrigerated trucks)

Sisirithuha emisolho eyosi eyisoborerwe omwa “schedule” eya kathano oy’ekyilhaghiro eky’ East African Community

Customs Management Act, 2004

Ebisenge ebihuhirire (Cold Rooms) Ekisenge ekyihuhurire erikolhesya e “fridge”

Omusolho ow’emingirirye okwa  0%  erikwama-kwamania n’EAC CET.

 

 

Wamayisunza obuwathikya obusingire hanu, balamira ekyaghanda eky’e URA ekyiri hakuhi naghu kutse thutherere okwa 0800117000/0800217000 esithuthuhiribawa kutse okwa WhatsApp: 077214000

Print Friendly, PDF & Email
Add to Bookmarks (0)
Skip to content